Kanker in Europa: 3,9 miljoen incidenties en 1,9 miljoen sterfgevallen in 2018
In 2018 zijn er in Europa naar schatting 3,9 miljoen nieuwe gevallen van kanker (inclusief melanomen, maar exclusief andere soorten huidkanker) en overlijden er 1,9 miljoen mensen aan de gevolgen van kanker. Dat blijkt uit cijfers van het European Cancer Information System (ECIS), een informatiesysteem van de Europese Unie waaraan alle kankerregistraties in Europa meewerken. De meest voorkomende vormen zijn borstkanker (523.000), darmkanker (500.000), longkanker (470.000) en prostaatkanker (450.000). Bij elkaar opgeteld vertegenwoordigen deze vier kankersoorten de helft van de totale kankerincidentie in Europa. Longkanker is met 388.000 sterfgevallen in 2018 veruit de belangrijkste doodsoorzaak door kanker.
In Europa woont ongeveer 9% van de wereldbevolking, maar het aandeel in het wereldwijde kankerincidentie bedraagt ongeveer 25%. Dit hoge percentage wordt niet alleen veroorzaakt door het feit dat Europeanen een grotere kans hebben om kanker te krijgen dan andere wereldburgers, maar vooral ook door het hoge percentage ouderen in Europa. Actuele informatie over de trends van kanker in Europa is de sleutel tot preventie van kanker en planning van oncologische zorg. In een publicatie in de European Journal of Cancer worden schattingen gepresenteerd van de incidentie en sterfte van de 25 belangrijkste vormen van kanker in 2018 in 40 landen in Europa, de Europese Unie, Europa als geheel en voor vier geografische gebieden (noord / oost / zuid / west) volgens de definitie van de Verenigde Naties.
Statistische modellen
De schattingen van de incidentie en sterfte voor 2018 zijn gebaseerd op statistische modellen die toegepast zijn op de meest recent beschikbare geregistreerde gegevens, aangevuld met voorspellingen op basis van de meest actuele trends. De geschatte incidentiecijfers voor 2018 werden vervolgens toegepast op de bevolkingsramingen voor 2018 om het aantal nieuwe gevallen van kanker en sterfte door kanker in 2018 te berekenen.
Geschatte incidentie van maagkanker in Europa in 2018. Bron: ECIS
Incidentie en sterfte
Naar schatting zijn er in 2018 in Europa 3,9 miljoen nieuwe gevallen van kanker (inclusief melanomen, maar exclusief andere soorten huidkanker) en 1,9 miljoen sterfgevallen als gevolg van kanker. De meest voorkomende vorm van kanker is borstkanker (523.000 gevallen), gevolgd door darmkanker (500.000), longkanker (470.000) en prostaatkanker (450.000). Deze vier kankersoorten vertegenwoordigen bij elkaar opgeteld de helft van de totale kankerincidentie in Europa. De meest voorkomende doodsoorzaken door kanker zijn longkanker (388.000 sterfgevallen), darmkanker (243.000), borstkanker (138.000) en alvleesklierkanker (128.000).
In de huidige 28 landen van de Europese Unie komt het geschatte aantal nieuwe gevallen van kanker in 2018 uit op ongeveer 1,6 miljoen bij mannen en 1,4 miljoen bij vrouwen. Dit jaar sterven er in de Europese Unie naar schatting 790.000 mannen en 620.000 vrouwen aan (de gevolgen van) kanker.
Geschatte incidentie van slokdarmkanker in Europa in 2018. Bron: ECIS
Prioritering preventie en behandeling
Het onderzoeksteam concludeert dat de huidige schatting van de kankerincidentie in Europa, naast een beschrijving van de veel voorkomende kankers op zowel nationaal als regionaal niveau, de basis vormen voor het vaststellen van prioriteiten voor de preventie en behandeling van kanker in heel Europa. De schattingen die in dit artikel worden gepresenteerd, zijn gebaseerd op gegevens van 145 population-based kankerregistraties in Europa. Een overzicht van trends in incidentie, sterfte en overleving van kanker in Europa is te vinden op de website van het European Cancer Information System (ECIS), een initiatief van het Joint Research Centre (JRC) dat onderdeel is van het wetenschappelijk kennisplatform van de Europese Commissie.
De rol van de Europese kankerregistraties bij het plannen en evalueren van beleidsplannen rondom kanker mag volgens de auteurs niet worden onderschat. Zonder de regionale en nationale kankerregistraties verdeeld over 30 Europese landen zou een schatting van de incidentie van kanker in Europa onmogelijk zijn. Verder speelt het European Network of Cancer Registries(ENCR) een essentiële rol bij het bevorderen van samenwerking tussen deze kankerregistraties, het ontwikkelen van standaarden voor het verzamelen van gegevens, het bieden van opleiding voor personeel en het verspreiden van informatie over incidentie en sterfte door kanker in Europa.
Kankerregistraties onder druk
De groeiende erkenning en vraag naar actuele, population-based gegevens over kanker staat op gespannen voet met het feit dat Europese kankerregistraties steeds vaker te maken krijgen met serieuze, dagelijkse operationele uitdagingen, waaronder onvoldoende financiering en een tekort aan gekwalificeerd personeel. Recent is daar de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) bijgekomen, die de verzameling en uitwisseling van data bemoeilijkt. Volgens de auteurs dienen beleidsmakers erop gewezen te worden dat kankerregistraties unieke bewakingssystemen zijn die waardevolle en betrouwbare informatie leveren over het kankerbeleid en dienovereenkomstig voldoende middelen en ruimte dienen te krijgen.
- Ferlay J, Colombet M, Soerjomataram I, Dyba T, Randi G, Bettio M, Gavin A, Visser O, Bray F. ‘Cancer incidence and mortality patterns in Europe: Estimates for 40 countries and 25 major cancers in 2018.’ Eur J Cancer. 2018 Nov;103:356-387.
- Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl