Infrastructuur ProBCI voor efficiënt onderzoek naar blaaskanker

Een landelijke infrastructuur voor onderzoek naar blaaskanker moet sneller leiden tot nieuwe, betere behandelmogelijkheden. Recent is een start gemaakt met het opzetten van de ‘Prospective Bladder Cancer Infrastructure’ (ProBCI). Het betreft een landelijke infrastructuur voor patiënten met blaaskanker waarbinnen klinische parameters, biomateriaal en behandeluitkomsten worden verzameld. Het doel is om op efficiënte wijze, observationeel, translationeel en interventie-onderzoek uit te voeren naar blaaskanker. Het initiatief is gestart door medisch specialisten van Radboudumc, UMC Utrecht, ErasmusMC en NKI in samenwerking met IKNL en met ondersteuning van alle academische centra en DUOS (Stichting Dutch Uro-Oncology Study group). 

Efficiënte blaaskankerstudies

De overleving van patiënten met spierinvasief blaaskanker is de afgelopen decennia nauwelijks verbeterd. De recente introductie van systemische immunotherapie voor de behandeling van gemetastaseerd blaaskanker opent echter nieuwe perspectieven voor patiënten en behandelaars. Behandeling met anti-PD(L)-1) checkpoint immunotherapie, laat hoopvolle resultaten zien bij een deel van de patiënten die progressief zijn na behandeling met platinum chemotherapie. Helaas betreft dit echter nog een minderheid van de patiënten. 

Toekomstig onderzoek zal moeten leiden tot een verdere verbetering van deze behandeling, bijvoorbeeld door het testen van combinatietherapieën en het doen van translationeel onderzoek met tumormateriaal van patiënten die behandeld worden met immunotherapie. Het is te verwachten dat de nieuwe therapeutische mogelijkheden die nu nog vooral worden toegepast bij patiënten met gemetastaseerde ziekte, in de toekomst ook een rol zullen krijgen in de behandeling van niet-gemetastaseerd blaaskanker. Om de toekomstige blaaskankerstudies zo snel en efficiënt mogelijk te laten verlopen, is het direct beschikbaar zijn van relevante klinische data en biomateriaal van patiënten met blaaskanker noodzakelijk. 

Prospectief cohort

In de landelijke infrastructuur ProBCI wordt standaard van alle nieuw gediagnosticeerde patiënten met T1, spierinvasief of gemetastaseerd blaaskanker, relevante klinische en kwaliteit van leven informatie en biomateriaal verzameld. Door alle nieuwe blaaskankerpatiënten te benaderen voor deze studie wordt een prospectieve database opgebouwd waarmee sneller en efficiënt onderzoek naar blaaskanker mogelijk is. 

Middels een informed-consent formulier wordt aan patiënten medewerking aan ProBCI gevraagd. Deze medewerking bestaat uit het geven van toestemming voor het gebruik van klinische data en koppelen hiervan aan andere databronnen en het verstrekken van een bloedmonster. Beide zijn verplicht voor participatie. Daarnaast is optioneel om kwaliteit van leven data te verstrekken, ander biomateriaal af te staan en de toestemming tot het opnieuw benaderen van deze patiënten voor toekomstige (interventie)studies.

Patiënteninclusie in klinische trials verhogen

Door de actuele informatie en het biomateriaal dat verzameld wordt binnen de infrastructuur wordt een onderzoeksfaciliteit gegenereerd waarmee patiëntinclusie in studies gefaciliteerd en verbeterd wordt. Idealiter leidt dit tot een eerdere introductie van nieuwe behandelmogelijkheden in de dagelijkse klinische praktijk. Ook geeft ProBCI de kans om interventiestudies efficiënter uit te voeren, als de controlegroep samengesteld wordt op basis van het prospectieve blaaskankercohort. De methodologie die hieraan ten grondslag ligt is het cohort multiple RCT design zoals beschreven door Relton et al. BMJ 2010, een design dat ook succesvol wordt gebruikt in bv het Prospectief Landelijk ColoRectaal Carcinoom cohort, PLCRC. 

Inzicht in klinische praktijk

Omdat actuele informatie beschikbaar is omtrent diagnose, behandeling, ziekteprogressie, overleving, nadelige bijeffecten en kwaliteit van leven van patiënten met blaaskanker, kan relatief eenvoudig inzicht verkregen worden in de dagelijkse, klinische praktijk. Tot slot zal de infrastructuur toegang verschaffen tot een biobank waarin biomateriaal beschikbaar is dat gebruikt kan worden voor onderzoek naar bijvoorbeeld de tumorbiologie en onderzoek naar respons op behandeling.

Opzet

De infrastructuur zal ingebed worden in het logistieke framework van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), in beheer van IKNL. Datamanagers van IKNL zullen items aanvullend aan de NKR registreren voor deze studie. Alle patiënten met een histologisch bevestigd blaascarcinoom T1 of hoger kunnen worden geïncludeerd. De infrastructuur wordt in de eerste fase gestart in de vier academische centra die betrokken zijn bij de initiatie van ProBCI (Radboudumc, UMC Utrecht, ErasmusMC en NKI). Daarna zullen de overige academische centra en perifere centra benaderd worden voor deelname. 

Planning

De infrastructuur zal in 2019 verder worden vormgegeven met financiële ondersteuning van diverse farmaceutische bedrijven (AstraZeneca, BMS, MSD, Janssen en Roche). 

Meer informatie

Meer informatie over ProBCI is op te vragen bij Dr. Niven Mehra, Radboudumc (Niven.Mehra@radboudumc.nl), Dr. Richard Meijer, UMCU (rmeijer6@umcutrecht.nl) en Dr. Katja Aben, IKNL (K.Aben@iknl.nl). 

Gerelateerd nieuws

Promotieonderzoek toont aanzienlijke variatie blaaskankerzorg Nederland

cover proefschrift blaaskanker Lisa van Hoogstraten

Het creëren van een solide basis voor aanbevelingen om de zorg voor patiënten met blaaskanker te verbeteren. Dat is de doelstelling van het proefschrift ‘Blaaskankerzorg in Nederland; zijn richtlijnen en praktijk met elkaar in harmonie?’ van IKNL-onderzoeker Lisa van Hoogstraten. Samen met collega’s onderzocht ze de afgelopen jaren diverse aspecten van de blaaskankerzorg in Nederland door de variatie tussen ziekenhuizen te beoordelen, onderliggende factoren te identificeren en het effect van de variatie op de klinische uitkomsten en de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven van patiënten te evalueren.

lees verder

Veel ruimte voor verbetering in toepassing neoadjuvante chemotherapie bij spierinvasieve blaaskanker

Arm vrouw met infuus chemotherapie

Uit onderzoek blijkt dat er grote ziekenhuisvariatie bestaat in het gebruik van neoadjuvante chemotherapie bij patiënten met spierinvasieve blaaskanker. Dit lijkt impact te hebben op de overleving van de patiënt. De variatie kan voor een deel worden gereduceerd door betere naleving van de richtlijnen voor patiënten met stadium T3-4a blaaskanker en door kritische herevaluatie van de richtlijnen op basis van toekomstig wetenschappelijk onderzoek voor patiënten met stadium T2 blaastumoren. De onderzoekers hopen dat de studie leidt tot meer eenduidig beleid.

lees verder