Onderzoekers adviseren (ex-)kankerpatiënten: blijf in beweging!

In de Nederlandse studie onder leiding van onderzoeker Floortje Mols (IKNL en Universiteit van Tilburg) is het effect van fysieke activiteit onderzocht in een groep (ex-)kankerpatiënten (n=1.648) die behandeld zijn vanwege dikkedarmkanker. De studie werd uitgevoerd met behulp van het patiëntenvolgsysteem Profiel.

Symptoomverschijnselen bij kanker
Dikkedarmkanker staat op de derde plaats van meest voorkomende vormen van kanker bij mannen en vrouwen (in Nederland en wereldwijd). (Ex-)kankerpatiënten hebben vaak last van een tintelend of branderig gevoel in hun handen en voeten, jeuk, spierzwakte of een verlies van reflexen (chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie; CIPN) veroorzaakt door schade aan de zenuwen.

Minder last van symptomen
De studie van dr. Floortje Mols en collega’s toont aan dat (ex-)kankerpatiënten die tenminste 150 minuten per week matig tot intensief bewegen, minder van de hierboven genoemde symptomen ervaren. De onderzoekers zagen dit effect 2 tot 11 jaar na de diagnose kanker. Personen die minder actief waren, hadden niet alleen meer last van symptomen, maar ervaarden tevens een daaruit voortvloeiende lagere kwaliteit van leven.

"Regelmatig bewegen speelt een belangrijke rol bij de preventie van dikkedarmkanker, recidieven en mortaliteit", aldus Floor Mols. Het positieve van deze studie is dat negen van de tien Nederlandse (ex-) dikkedarmkanker patiënten voldoende lijkt te bewegen. "Het overleven van een levensstijl gerelateerde ziekte maakt patiënten wellicht meer bewust van het belang van voldoende fysieke activiteit."

Betere hormoonhuishouding
In de tweede studie, een Amerikaans onderzoek onder leiding van Siobhan Phillips (Northwestern University), worden de voordelen van verschillende vormen en intensiteit van bewegen door (ex-)prostaatkankerpatiënten vergeleken met een vergelijkbare groep mannen met een meer sedentaire levensstijl. De studie is een vervolg op een eerder onderzoek (Health Professionals Follow-up Study) uitgevoerd aan de Harvard T.H. Chan School of Public Health, waaraan 1.917 mannen deelnamen die vóór 2005 waren gediagnosticeerd met deze ziekte.

Het team van Phillips ontdekte dat drie of meer uren per week wandelen bijdraagt aan het verbeteren van de hormoonhuishouding en vitaliteit van overlevenden. Naast andere effecten wordt een hogere hormoonscore vaak geassocieerd met minder gevoelens van depressie of veranderingen in het lichaamsgewicht. Het effect van bewegen was nog duidelijker zichtbaar bij personen die meer dan 90 minuten per week wandelden op een normaal of snel tempo in plaats van rustig kuieren.

Bewegen is nuttig
Hoewel wandelen voordeel oplevert voor (ex-)prostaatkankerpatiënten, was het resultaat met betrekking tot gewichtheffen minder duidelijk omdat dit geassocieerd was met licht verhoogde urine-incontinentie. "Het aanmoedigen van mensen om deel te nemen aan lichte, lichamelijke activiteiten en wandelen kan nuttig zijn bij het beheer van aan prostaatkanker gerelateerde kwaliteit van leven," concludeert Siobhan Phillips.

• Mols, F. et al (2015). Chemotherapy-induced peripheral neuropathy, physical activity and health-related quality of life among colorectal cancer survivors from the PROFILES registry, Journal of Cancer Survivorship.

• Phillips, S.M. et al (2015). Physical activity, sedentary behavior, and health-related quality of life in prostate cancer survivors in the health professionals’ follow-up study, Journal of Cancer Survivorship.

Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl