Diverse factoren hebben invloed op lichamelijke activiteit na darmkanker

Lichamelijke activiteit kan bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid van overlevenden na kanker. Om bewegen onder deze groep mensen te bevorderen, is meer inzicht nodig in welke factoren daarbij een rol spelen. Margreet van Putten (IKNL) en collega’s onderzochten daarom met behulp van het patiëntenvolgsysteem PROFILES de relatie tussen symptomen, functionele en psychologische barrières en socio-demografische en klinische factoren die invloed uitoefenen op de lichamelijke activiteiten van overlevenden van dikkedarmkanker. Niet één specifieke, maar diverse groepen van barrières blijken hierbij een rol te spelen.

In de studie werden overlevenden van dikkedarmkanker geïncludeerd die tussen 2000 en 2009 werden opgenomen in de databank van de Nederlandse Kankerregistratie. Deze overlevenden kregen een verzoek om (online) gevalideerde vragenlijsten in te vullen met als doel om hun ‘matige tot krachtige fysieke activiteit’ te meten en barrières te signaleren op drie meetmomenten; 2010 (T1), 2011 (T2) en 2012 (T3). Voor de analyses van de reacties werden longitudinale regressie analyses en normale lineaire regressie technieken uitgevoerd.

Groepen factoren
Het percentage deelnemers aan de vragenlijsten bedroeg 74% (n = 2.451, T1); 47% (n = 1.547, T2); en 41% (n = 1.375, T3). Analyses toonden aan dat diverse factoren negatief geassocieerd waren met het uitoefenen van ‘matige tot krachtige fysieke activiteiten’, zoals symptoomgerelateerde barrières (vermoeidheid, kortademigheid, bijwerkingen van chemotherapie, pijn, verlies van eetlust en gewichtsverlies); psychologische barrières (depressieve symptomen en angst); functionele barrières (bijvoorbeeld laag fysieke functioneren, rolpatronen, ongunstig toekomstperspectief); socio-demografische factoren (hogere leeftijd, vrouw, geen partner) en klinische factoren (bijvoorbeeld obesitas).

De gesignaleerde barrières en het uitoefenen van ‘matige tot krachtige fysieke activiteit’ waren relatief stabiel in de tijd. In deze studie werd daarom geen verband gevonden tussen veranderingen in de barrières en veranderingen in ‘matige tot krachtige fysieke activiteit’ (binnen-subject-effecten). Groepen van functionele barrières, socio-demografische factoren, symptoomgerelateerde en psychologische barrières en klinische factoren verklaarden 11% respectievelijk 3,9%, 3,8%, 2,4% en 2,2% van de variantie in fysieke activiteiten op meetmoment T1.

Functionele aspecten 
Margreet van Putten en collega’s concluderen dat diverse functionele - en symptoomgerelateerde barrières en enkele sociaal-demografische factoren geassocieerd waren met lichamelijke activiteit bij overlevenden van dikkedarmkanker. Toekomstige interventies om fysieke activiteiten bij deze overlevenden te stimuleren, zouden baat kunnen hebben met rekening houden met functionele aspecten en symptomen van kanker en de behandeling.

  • van Putten M, Husson O, Mols F, Luyer MD, van de Poll-Franse LV, Ezendam NP. Correlates of physical activity among colorectal cancer survivors: results from the longitudinal population-based profiles registry.

  • Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl

Gerelateerd nieuws

Voeding & leefstijl bespreken tijdens en na behandeling kanker

Mensen die na de behandeling van dikkedarmkanker gezonder eten en meer bewegen, ervaren een betere kwaliteit van leven dan lotgenoten. Patiënten krijgen echter vaak geen of weinig voorlichting over leefstijl en voeding. Merel van Veen (IKNL, Wageningen University) concludeert in haar proefschrift dat zorgprofessionals al tijdens de behandeling dienen te beginnen met het geven van voedingsinformatie en niet moeten wachten tot patiënten of naasten daar naar vragen. Een voorwaarde is dat zorgverleners meer kennis krijgen over voeding en leefstijl, want dat inzicht is momenteel beperkt. Artsen zouden het belang van een gezonde leefstijl bovendien meer moeten benadrukken, met een leidende rol voor diëtisten in dit proces.

lees verder

Betere kwaliteit van leven na dikkedarmkanker bij volgen gezonde leefstijl

Overlevenden van dikkedarmkanker die de aanbevelingen van het World Cancer Research Fund en American Institute for Cancer Research naleven, hebben een betere algehele gezondheidstoestand, functioneren beter en hebben minder last van vermoeidheid. Fysieke activiteit levert hieraan de grootste bijdrage, concluderen Merel van Veen (IKNL) en collega’s op basis van een PROFILES-studie. Een opmerkelijke bevinding is dat overlevenden die de aanbevelingen in hoge mate navolgden en hun dieet na de diagnose vaker hadden aangepast, juist minder vaak een voedingsadvies hadden ontvangen.
 

lees verder