Transparantie en kwaliteitsverbetering door nieuwe, uitgebreide registratie van prostaatkanker
Om de transparantie van zorg te vergroten en daar waar nodig de kwaliteit te verbeteren worden in Nederland per kankersoort tal van kwaliteitsregistraties uitgevoerd. Na overleg en in samenwerking met alle betrokken partijen is de Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) samen met IKNL recent gestart met het opzetten van een uitgebreide kwaliteitsregistratie rond de zorg van patiënten met prostaatkanker, onder de naam ProZIB (Prostaatkanker Zorg In Beeld). ProZIB wordt grotendeels gefinancierd door een subsidie van KWF Kankerbestrijding en gedeeltelijk door IKNL in het kader van het uitbreiden en verbeteren van de Nederlandse Kankerregistratie.
Verbeterde registratie prostaatkanker
Vanaf 2015 wordt op basis van deze registratie de geleverde zorg niet alleen transparanter maar is het ook mogelijk met spiegelinformatie daar waar nodig de kwaliteit van zorg te verbeteren. Dit kan met gedetailleerde data over de kwaliteit van zorg van diagnostische en therapeutische procedures, complicaties en follow-up. En met geinventariseerde ervaringen van patiënten met de geboden zorg, de zogenaamde PROMs (Patient Reported Outcome Measures).
Incidentiecijfers
Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij Nederlandse mannen; één op de negen mannen in Nederland wordt in zijn leven gediagnosticeerd met prostaatkanker. Ongeveer 11.000 mannen krijgen jaarlijks de diagnose prostaatkanker in Nederland en de verwachting is dat dit aantal stijgt naar ongeveer 17.000 in 2020. Omdat de vergrijzing zijn hoogtepunt bereikt rond 2040, neemt het totale aantal (ex-)prostaatkanker patiënten nog verder toe.
Overleving
De overleving van prostaatkanker is de laatste decennia aanzienlijk verbeterd. De 10-jaarsoverleving is bijna 80%. Voor een gedeelte komt dit door een vroegere diagnose en betere behandeling. Een groot deel van de verbeterde overleving is echter ‘kunstmatig’. Door het meer toepassen van PSA-testen in de (vroeg)diagnostiek van prostaatkanker worden ook veel tumoren eerder ontdekt zonder dat de prognose ervan echt verbetert. Zelfs worden tumoren ontdekt die zonder de test nooit tot symptomen zouden hebben geleid.
Behandeling
Het grootste deel van de patiënten presenteert zich met gelokaliseerde ziekte (meer dan 70%). Hiervan wordt ongeveer een kwart niet behandeld of actief gevolgd, een kwart geopereerd en een derde bestraald. De resterende groep patiënten ondergaat een andere vorm van behandeling. Patiënten die gediagnosticeerd worden met gevorderde ziekte (vaak met uitzaaiingen) krijgen vaak hormonale therapie.
Kwaliteit in brede zin evalueren
Het recent verschenen rapport van KWF en IKNL laat zien dat er regionale verschillen bestaan in de behandeling van gelokaliseerde prostaatkanker. Hiervoor is geen verklaring. Bij het opstellen van dit rapport waren in Nederland te weinig data beschikbaar om de kwaliteit van prostaatkankerzorg in brede zin te evalueren. Daarom was het niet mogelijk om inzicht te verkrijgen in aspecten van zorg waar verbetering mogelijk kan zijn. Met de uitgebreide kwaliteitsregistratie ProZIB is dit straks wel mogelijk.
Over de NKR
Sinds 1989 beschikt Nederland over een databank met betrouwbare, objectieve gegevens over de incidentie, prevalentie, overleving en sterfte van alle gevallen van kanker. De databank wordt gebruikt voor epidemiologisch onderzoek, klinische studies en voor onderzoek naar de kwaliteit van zorg. De gegevens zijn ook beschikbaar voor het evalueren van screening, oncologische richtlijnen en het ontwikkelen van beleid door zorginstellingen en de overheid. IKNL beheert de databank.
- Zie ook: NKR-cijfers
