Arts moet meer aandacht schenken aan comorbiditeiten kankerpatiënt

Ook is het noodzakelijk om deze mensen psychologische ondersteuning te bieden ter ondersteuning van het zelfmanagement van de bijkomende ziekten. Dat blijkt uit een Profiel-studie van het IKZ in samenwerking met Tilburg University.

Het doel van deze studie was om het verschil in verklaarde variantie in gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven tussen comorbiditeit, sociaal-demografische en kankergerelateerde karakteristieken te evalueren. Deze associaties werden geëvalueerd bij patiënten met schildklier-, colorectaal kanker en (non-)Hodgkinlymfoom.

Populatie en analyses
Voor de studie werden gegevens gebruikt van drie grote bevolkingsenquêtes onder overlevenden van schildklierkanker, colorectaal kanker, en (non-)Hodgkin lymfoom. De kankerspecifieke, gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven (HRQol) werd gemeten met behulp van de Quality of Life Questionnaire Core 30 (QLQ-C30) van de European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC). In de analyses waren het fysiek functioneren, emotioneel functioneren, vermoeidheid en pijn opgenomen.

Comorbiditeit werd gemeten met een zelfgerapporteerde vragenlijst naar de aanwezigheid van bijkomende ziekten. De relatie tussen comorbiditeit en gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven werd vervolgens gemeten met behulp van multivariate lineaire regressie modellen. De unieke verklaarde variantie werd gerapporteerd om vast te stellen hoeveel van de variatie in HRQoL verklaard kon worden door comorbiditeit in vergelijking met sociaal-demografische en kankergerelateerde karakteristieken.

Resultaten
In totaal werden 3.792 overlevenden van kanker opgenomen in deze analyse. De variantie in subschalen voor de kwaliteit van leven verklaard door comorbiditeiten was hoger in vergelijking met de sociaal-demografische en kankergerelateerde kenmerken voor fysiek functioneren (11-17 versus 2-4 en 1-2%, respectievelijk) en emotionele functioneren (7-17 versus 1-3 en 1-3%, respectievelijk), ongeacht het type kanker.

Bovendien verklaarde comorbiditeit 7-20 en 11-13 procent van de variantie van pijn en vermoeidheid in vergelijking tot 0-4 procent voor zowel sociaal-demografische en kankergerelateerde kenmerken. Artrose en rugpijn waren sterk geassocieerd met fysiek functioneren en pijn, terwijl depressie sterk geassocieerd was met emotioneel functioneren. Depressie en rugpijn waren sterk geassocieerd met vermoeidheid.

Bewustwording en ondersteuning
Deze studie laat zien dat comorbiditeiten meer van de variatie verklaren in fysiek en emotioneel functioneren, pijn en vermoeidheid in vergelijking met sociaal-demografische en kankergerelateerde kenmerken bij overlevenden van kanker, ongeacht het type kanker. Deze bevindingen benadrukken het belang van het corrigeren voor de aanwezigheid van bijkomende ziekten bij de beoordeling van de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven van overlevenden van kanker, aldus de onderzoekers.

Kankeroverlevenden die bijkomende ziekten hebben, ervaren lagere niveaus van gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Artsen zouden zich daarom meer bewust moeten zijn van de invloed van comorbiditeit op de kwaliteit van leven van deze patiënten. Volgens de onderzoekers is het noodzakelijke deze patiënten psychologische ondersteuning aan te bieden om het zelfmanagement van bijkomende ziekten te ondersteunen.

• P.A.J. Vissers, M.S.Y. Thong, F. Pouwer, M.M.J. Zanders, J.W.W. Coebergh EN L.V. van de Poll-Franse: ‘The impact of comorbidity on Health-Related Quality of Life among cancer survivors: analyses of data from the PROFILES registry'. J Cancer Surviv. 2013.