Vermoeidheid na borstkanker lastig te voorspellen, wél kansen voor persoonlijke behandeling

Onderzoek met NKR-data wijst uit: vermoeidheid is een complex geheel

Een van de hoofdstukken uit het proefschrift is uitgevoerd met gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), gekoppeld aan data van Nivel (eerstelijnszorg) en voor een kleinere groep ook aan PROFIEL (PROFILES). Hierdoor kon worden onderzocht hoe patiënt-, tumor- en behandelgegevens samenhangen met het optreden van vermoeidheid na borstkanker.

De analyse laat zien dat factoren zoals leeftijd, behandelingstype en comorbiditeit het aanhouden van ernstige vermoeidheid onvoldoende verklaren. Dit benadrukt dat vermoeidheid een complex en deels ongrijpbaar symptoom is. Het onderzoek maakt duidelijk hoe belangrijk het is om vermoeidheid vroegtijdig te signaleren en bespreekbaar te maken, zowel door zorgprofessionals als door patiënten zelf.

Grote variatie in interventies biedt kans op gepersonaliseerde zorg

Het proefschrift toont verder aan dat er grote verschillen bestaan in de manier waarop vermoeidheid na borstkanker wordt behandeld. Die variatie biedt juist kansen om te komen tot persoonlijke behandeladviezen. Op basis van patiëntvoorkeuren ontwikkelde Herijgers-Beenhakker een eerste opzet om behandelopties beter te laten aansluiten bij individuele behoeften. 

Hoewel de effectiviteit van interventies nog niet op individueel niveau kan worden voorspeld, vormt dit onderzoek een belangrijke stap richting gepersonaliseerde nazorg voor mensen die leven met en na borstkanker. 

Samenwerking binnen PARTNR-project

Het onderzoek maakt deel uit van het Personalized cAnceR TreatmeNt and caRe (PARTNR)-project. Dit project wordt ondersteund door KWF Kankerbestrijding en NWO-domein TTW, als onderdeel van het gezamenlijke strategische onderzoeksprogramma Technology for Oncology II. Het samenwerkingsproject is mede gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat via de PPS-toeslag van de Topsector Life Sciences & Health, ter stimulering van publiek-private samenwerking. Naast Lian Herijgers-Beenhakker promoveert ook Kim Wijlens op het PARTNR project.

Binnen PARTNR werken onder meer ZGT, UMCG, HDI, Roessingh Revalidatie Centrum, Roessingh Research and Development, Evidencio, BVN/BOOG en IKNL samen aan innovatieve toepassingen van data en technologie in de oncologische zorg.

Vervolgonderzoek binnen Proof-of-Concept-programma

De bevindingen uit de proefschriften van Herijgers-Beenhakker en Wijlens vormen de basis voor vervolgonderzoek binnen het Proof-of-Concept-programma van KWF, uitgevoerd door Kim Wijlens (Universiteit Twente). In dit tweejarige traject wordt verder onderzocht hoe behandeladviezen voor vermoeidheid na borstkanker beter kunnen worden gepersonaliseerd.

Meer weten?

Neem voor vragen over het onderzoek contact op met prof. dr. Sabine Siesling, senior onderzoeker IKNL, via s.siesling@iknl.nl.

Lees ook het proefschrift: 

Herijgers-Beenhakker, L. Breast cancer-related fatigue risk and intervention recommendations: What can and cannot be personalised? (Universiteit Twente, 2025). DOI:10.3990/1.9789036568425.

Gerelateerde publicaties

• Beenhakker, L., Wijlens, K.A.E., Witteveen, A., Heins, M., Korevaar, J.C., de Ligt, K.M., Bode, C., Vollenbroek-Hutten, M.M.R. & Siesling, S. (2025). Development of machine learning models to predict cancer-related fatigue in Dutch breast cancer survivors up to 15 years after diagnosis. Journal of Cancer Survivorship, 19, 580–593. https://doi.org/10.1007/s11764-023-01491-1
• Wijlens, K.A.E., Beenhakker, L., Witteveen, A., Siemerink, E.J.M., Jansen, L., Gernaat, C., Schellekens, M.P.J., Siesling, S., Vollenbroek-Hutten, M.M.R. & Bode, C. (2023). A holistic profile for cancer-related fatigue for women with breast cancer – a qualitative study. Psychology & Health, 40(6), 1037–1061. https://doi.org/10.1080/08870446.2023.2289457
• Beenhakker, L., Witteveen, A., Wijlens, K.A.E., Siemerink, E.J.M., van der Lee, M.L., Bode, C., Siesling, S. & Vollenbroek-Hutten, M.M.R. (2022). Patient preference attributes in eHealth interventions for cancer-related fatigue: A scoping review. European Journal of Cancer Care, 31(6), e13754. https://doi.org/10.1111/ecc.13754
• Beenhakker, L., Wijlens, K.A.E., Bode, C., Vollenbroek-Hutten, M.M.R., Siesling, S., van Til, J.A. & Witteveen, A. (2025). Working toward personalized intervention advice: A survey study on preference heterogeneity in patients with breast cancer–related fatigue. MDM Policy & Practice, 10(1). https://doi.org/10.1177/23814683241309676

De hoofdstukken uit het proefschrift zijn open access beschikbaar. Hoofdstuk 6 is nog niet openbaar en kan op verzoek worden opgevraagd via l.herijgers@iknl.nl.

Lian Herijgers-Beenhakker promoveert op 16 oktober 2025 aan de Universiteit Twente.