F5B3A27F-5084-4890-9E2E-7A173532F362 Created with sketchtool.
Zoeken
Open menu
     
  • Meer IKNL sites Created with sketchtool. Meer IKNL sites

Uitgezaaide nierkanker

Kerncijfers uit de Nederlands Kankerregistratie - IKNL 2024

nieuwe diagnoses knop_behandeling knop_overleving

Nieuwe diagnoses

In Nederland krijgen jaarlijks 2700-2800 mensen nierkanker. Bij de meeste van hen zit de tumor in de nier zonder uitzaaiingen (M0). Maar bij ongeveer 20% van de patiënten is de kanker al uitgezaaid als ze de diagnose krijgen (M1).


Risicofactoren

Risicofactoren voor het krijgen van nierkanker zijn roken, hoge bloeddruk en obesitas. Bij sommige patiënten speelt erfelijke aanleg een belangrijke rol. Nierkanker wordt steeds vaker per toeval ontdekt door beeldvorming dat om andere redenen wordt verricht.

Informatie voor patiënten

Op Kanker.nl vindt u informatie over nierkanker voor patiënten en naasten. De organisatie voor patiënten met nierkanker is de Patiëntenvereniging blaas- of nierkanker. 

patientenvereniging blaas- of nierkanker


Uitgezaaide nierkanker bij diagnose

Per jaar krijgen ongeveer 550 mensen te horen dat er bij diagnose al sprake is van uitgezaaide nierkanker. Het deel van de patiënten met uitgezaaide ziekte bij diagnose is de afgelopen jaren gelijk gebleven. De behandeling bestaat meestal uit medicijnen, soms samen met een operatie om de nier te verwijderen (nefrectomie). Een deel van de patiënten wil of kan geen levensverlengende behandeling krijgen en krijgt 'best supportive care'.

ESR* European Standardized Rate: het aantal nieuwe patiënten per 100.000 personen per jaar gestandaardiseerd naar leeftijdsopbouw van de Europese bevolking.

Behandeling

In de afgelopen jaren zijn er nieuwe behandelingen gekomen voor patiënten met uitgezaaide nierkanker. Tot 2019 was de standaardbehandeling doelgerichte therapie met tyrosinekinaseremmers (TKI’s) zoals sunitinib en pazopanib. Deze medicijnen remmen de groei van kankercellen. Sinds 2019 is er ook immuuntherapie beschikbaar, die het afweersysteem helpt kankercellen te doden.

Tegenwoordig is de combinatie-immuuntherapie nivolumab en ipilimumab de behandeling die vaak wordt toegepast bij patiënten met een ongunstige of intermediaire prognose. Voor patiënten met een goede prognose zijn TKI’s (eventueel gecombineerd met immuuntherapie) de standaardbehandeling. Uit eerder onderzoek is namelijk gebleken dat bij patiënten met intermediaire en slechte prognose, deze combinatie-immuuntherapie de overleving verbetert ten opzichte van sunitinib, maar niet bij patiënten met een goede prognose. 

Er zijn ook studies gedaan waarin immuuntherapie werd gecombineerd met een TKI zoals pembrolizumab en axitinib of cabozantinib en nivolumab. Bij deze combinaties werd een verbetering van de overleving gevonden bij alle risicogroepen (t.o.v. sunitinib), maar het grootste effect werd gevonden bij patiënten met een intermediaire of slechte prognose.

Door deze ontwikkelingen is de behandeling van patiënten met uitgezaaide nierkanker de afgelopen jaren veranderd (zie figuur 2). 

PROGNOSTISCHE GROEPEN

Op basis van verschillende factoren worden patiënten met uitgezaaide nierkanker ingedeeld in drie prognostische groepen:

  1. Goede prognose
  2. Intermediare prognose
  3. Ongunstige prognose

Deze indeling wordt gebruikt bij het bepalen van de behandeling.

* Dit betreft alleen patiënten die bij de diagnose al uitzaaiingen hadden en is exclusief patiënten met gelokaliseerde nierkanker die na verloop van tijd uitzaaiingen ontwikkelden. Data van deze patiënten was niet beschikbaar.

Overleving

De overleving van patiënten met uitgezaaide nierkanker is over de tijd verbeterd. De 3-jaars relatieve overleving (een benadering voor kankerspecifieke overleving) was ongeveer 21% voor patiënten gediagnosticeerd tussen 2015-2018, en 26% voor patiënten gediagnosticeerd tussen 2019-2022.


* Relatieve overleving is het percentage patiënten dat nog in leven is, gecorrigeerd voor de verwachte sterfte (gebaseerd op de Nederlandse populatie, waarbij rekening wordt gehouden met geslacht, leeftijd en kalenderjaar). 

** Dit betreft alleen patiënten die bij de diagnose al uitzaaiingen hadden en is exclusief patiënten met gelokaliseerde nierkanker die na verloop van tijd uitzaaiingen ontwikkelden. Data van deze patiënten was niet beschikbaar.

Informatie voor zorgprofessionals

IKNL werkt mee aan het initiatief PRO-RCC om klinische gegevens en informatie uit vragenlijsten te verzamelen. Dit bevordert wetenschappelijk onderzoek naar nierkanker en verbetert de kwaliteit van leven en zorg. Zo zal PRO-RCC de komende jaren inzicht geven in hoe effectief de nieuwe medicijnen zijn in de dagelijkse praktijk. Bezoek voor meer informatie de website van PRO-RCC.

logo PRO-RCC