scheidingslijn

Kanker in Nederland:
sociaaleconomische verschillen

Deel III: verschillen in overleving, verloop, gevolgen en (na)zorg bij mensen met of na kanker

Verloop van kanker: terugkeer en verergering van ziekte 

In deel 2 van het drieluik bekeken we de initiële behandeling van kanker. Dat wil zeggen, de eerste behandeling die de patiënt kreeg indien deze een behandeling kreeg. Ondanks behandeling kan het zo zijn dat de kanker terugkeert (recidief) of verergert (progressie). Voor een deel van de kankersoorten hebben we informatie in de NKR over het optreden van een eerste recidief en/of progressie, waarbij de periode en de follow-up duur verschilt per kankersoort. Op basis van deze data hebben we gekeken of er verschillen tussen de inkomensgroepen zijn in:

1. het optreden van een eerste recidief 
bij patiënten zonder uitzaaiingen op afstand ten tijde van de diagnose (stadium I – III)  → naar de cijfers

2. het optreden van progressie 
bij patiënten met uitzaaiingen op afstand ten tijde van de diagnose (stadium IV)  → naar de cijfers


Dit bekeken we bij de volgende kankersoorten: borst-, slokdarm-, maag-, dikkedarm-, endeldarm-, alvleesklier-, prostaat-, baarmoederhals-, baarmoeder-, eierstok en eileider-, en schaamlipkanker en melanoom van de huid. Daar waar mogelijk is recidief hierbij uitgesplitst naar lokaal recidief (terugkeer vlakbij de plek waar de primaire tumor zat), regionaal recidief (terugkeer door uitzaaiingen in de nabijgelegen lymfeklieren) en afstandsmetastasen (terugkeer door uitzaaiingen op afstand). We zien bij de meeste kankersoorten geen verschil in het optreden van een eerste recidief of progressie tussen de inkomensgroepen. 

1. RECIDIEVEN

→ recidieven   → progressie  


  • In het optreden van recidieven (terugkeer van kanker) zien we voor de meeste kankersoorten geen verschil tussen de inkomensgroepen. 
  • Wel zagen we dat patiënten uit de lagere inkomensgroep vaker afstandsmetastasen ontwikkelen bij alvleesklierkanker en melanoom van de huid in vergelijking met patiënten uit de hogere inkomensgroep. Nadere analyses moeten uitwijzen in hoeverre deze verschillen verklaard worden door bijvoorbeeld leeftijd, stadium of behandeling. Deze analyses zijn geen onderdeel van dit rapport.


2. PROGRESSIE

→ recidieven   → progressie  


  • In het optreden van progressie (verergering van kanker) zien we voor de meeste kankersoorten geen verschil tussen de inkomensgroepen.
  • Wel zien we dat progressie vaker optreedt bij patiënten uit de hogere inkomensgroep in geval van endeldarmkanker en alvleesklierkanker in vergelijking met patiënten uit de lagere inkomensgroep. Nadere analyses zijn nodig om meer inzicht te krijgen in hoeverre deze verschillen verklaard worden door bijvoorbeeld leeftijd en behandeling. Deze aanvullende analyses zijn geen onderdeel van deze publicatie.