Impact keratinocytcarcinomen op kwaliteit van leven van patiënten lijkt gering

De impact van keratinocytcarcinomen (basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom) en de behandeling van deze aandoening op patiënten is relatief laag, zo blijkt uit onderzoek van Lindy Arts (IKNL) en collega’s. Patiënten rapporteren dat hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven beter is dan die van een normatieve populatie. Volgens de onderzoekers is dat waarschijnlijk het gevolg van aanpassingsgedrag. Ten aanzien van tevredenheid en cosmetische resultaten van diverse type behandelingen vonden de onderzoekers geen statistisch significante verschillen. Zorgverleners kunnen deze kennis gebruiken om patiënten beter te informeren bij het kiezen van een behandeling.

Het doel van deze studie was tweeledig. Het primaire doel was de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven te evalueren bij patiënten met een keratinocytcarcinoom (basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom) in een population-based setting en de uitkomsten hiervan te vergelijken met een normatieve populatie. Het secundaire doel was om een vergelijking te maken van de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven, tevredenheid met de ontvangen zorg en de cosmetische uitkomsten van de behandeling, namelijk conventionele excisie, Mohs' microchirurgie of radiotherapie.

Opzet en resultaten

De onderzoekers namen een willekeurige steekproef van 347 patiënten met basaalcel- of plaveiselcelcarcinoom in het hoofd-halsgebied die tussen 1 januari 2010 en 31 december 2014 zijn gediagnosticeerd. Deze gegevens waren afkomstig uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De geselecteerde patiënten kregen een uitnodiging om een vragenlijst in te vullen over hun gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven, tevredenheid over de zorg en cosmetische resultaten. De antwoorden werden verzameld met PROFILES, het patiëntenvolgsysteem dat IKNL in samenwerking met Tilburg University heeft ontwikkeld. De ontvangen reacties werden vergeleken met een normatieve populatie op basis van leeftijd en geslacht.

Van de genodigden vulden 215 patiënten de vragenlijst in (respons 62%). Zij rapporteerden een betere algehele kwaliteit van leven in vergelijking met de normatieve populatie (79,6 versus 73,3) en minder pijn. Er werden geen statistisch significante verschillen gevonden in gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven, tevredenheid met de ontvangen zorg en cosmetische resultaten tussen patiënten die behandeld waren met conventionele excisie, Mohs’ microchirurgie of radiotherapie.

Conclusie en aanbevelingen

Lindy Arts en collega’s concluderen dat, ondanks de cross-sectionele opzet, deze population-based studie een indruk geeft van de impact van keratinocytcarcinoom op patiënten. De impact van de behandeling van deze aandoening lijkt relatief laag te zijn en er zijn meer positieve effecten dan negatieve, aangezien deze patiënten een betere gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven rapporteren in vergelijking met een normatieve populatie op basis van leeftijd en geslacht. Waarschijnlijk is dit een gevolg van aanpassing. Verder vonden de onderzoekers geen statistisch significante verschillen tussen de diverse behandelingen met betrekking tot gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven, patiënttevredenheid en cosmetische resultaten.

Patiënten die behandeld waren met radiotherapie leken tevredener over het cosmetisch resultaat, maar dit was evenmin statistisch relevant. Patiënten gediagnosticeerd met meerdere huidkankers rapporteerden wel een lagere tevredenheid met de cosmetische resultaten en hadden meer zorgen over hun uiterlijk in vergelijking met patiënten met slechts één huidkanker.

In eerder onderzoek is aangetoond dat mogelijke misvorming en littekens een zorg zijn voor veel patiënten, vooral meervoudige littekens van meerdere huidkankers. De uitkomsten van deze studie kunnen door zorgverleners worden gebruikt om patiënten beter te informeren over de verschillende aspecten van keratinocytcarcinomen, aangezien de voorkeur van patiënten een belangrijke factor speelt bij de uiteindelijke keuze van een behandeling.