nieuws over oncologische zorg

Patiëntenorganisatie Longkanker Nederland zet zich in voor patiënten met longkanker en hun naasten. Met artsen en onderzoekers streven zij samen naar de beste longkankerzorg. “Wij vinden het belangrijk dat bij deze zorg altijd rekening wordt gehouden met de wensen van de patiënt.” Longkanker Nederland geeft informatie over de ziekte en brengt lotgenoten in contact met elkaar. Ook adviseert zij organisaties door ervaringen van patiënten in te brengen bij wetenschappelijk onderzoek naar longkankerzorg. “Als patiëntenorganisatie komen we op voor patiënten door bijvoorbeeld te adviseren over het beschikbaar stellen van dure medicijnen. Door samen te werken met andere organisaties staan we sterker en kunnen we deze doelen waarmaken.”

Uit het promotieonderzoek van Annemieke Witteveen aan de Universiteit Twente blijkt dat het aantal nacontroles voor vrouwen behandeld voor borstkanker in Nederland met meer dan 9.000 nacontrole bezoeken per jaar  omlaag zou kunnen. De nacontrole kan meer op maat worden aangeboden gebaseerd op het risico van terugkeer van ziekte, zodat de vrouwen met een laag risico mogelijk minder vaak naar het ziekenhuis hoeven voor een borstfoto (mammogram). Nacontrole op maat voorkomt onnodige belasting van zowel de patiënt, de zorgverleners als ook het zorgbudget. 

De incidentie van borstkanker is de afgelopen decennia toegenomen en bij optimalisatie van behandelingen is steeds meer aandacht voor het voorkomen van overbehandeling waar mogelijk. Het IKNL-rapport ‘Borstkanker in Nederland’ geeft een overzicht van de belangrijkste trends in de borstkankerzorg op basis van de Nederlandse Kankerregistratie. De behandeling en overleving van patiënten is verbeterd en er is meer aandacht voor het voorkomen van overbehandeling. Helaas is er minder vooruitgang in de prognose van mannen met borstkanker en van patiënten met uitgezaaide borstkanker bij diagnose. 

Om het proces rondom het multidisciplinair overleg (MDO) verder te optimaliseren, is een MDO-borstkankerformulier ontwikkeld op basis van de informatiestandaard borstkanker. Dit formulier structureert de voorbereiding, bespreking en verslaglegging. Uit een pilot van het Amphia Ziekenhuis in Breda blijkt dat na invoering het MDO beter was voorbereid en dat het verslag vollediger was. Het ziekenhuis houdt daarom vast aan de nieuwe werkwijze. Binnenkort zal ook het Jeroen Bosch Ziekenhuis het MDO-borstkankerformulier in gebruik nemen. 

Postmenopauzale vrouwen die behandeld zijn voor borstkanker hebben betere gezondheidsgerelateerde vooruitzichten, wanneer zij voldoen aan aanbevelingen voor een gezond lichaamsgewicht en een gezonde leefstijl. Echter, de meeste van deze vrouwen voldoen in de praktijk niet aan deze aanbevelingen. Om beter inzicht te krijgen hoe en wanneer deze vrouwen het beste ondersteund kunnen worden bij herstel en handhaven van een gezond gewicht en gezonde leefstijl, is woensdag 9 oktober 2018 de OPTIMUM-studie van start gegaan. De studie is een initiatief van Tilburg University, Vrije Universiteit Amsterdam, IKNL en verschillende ziekenhuizen. De studie is mede mogelijk dankzij een subsidie van KWF Kankerbestrijding.

Patiënten gediagnosticeerd met een laaggradig ductaal carcinoom in situ (DCIS) hebben een uitstekende borstkankerspecifieke en algehele overleving. Dat staat te lezen in een publicatie van Marissa van Maaren (IKNL) en collega’s in de European Journal of Cancer. Gelet op de uitstekende overleving van laaggradig DCIS en eerdere studies waaruit blijkt dat de kans op een recidief zeer laag is bij laaggradig DCIS, is het volgens de onderzoekers gerechtvaardigd om te onderzoeken of een actieve surveillance bij deze patiënten een veilig alternatief kan zijn in plaats van chirurgische behandeling. In Nederland is begin 2017 de LORD-trial gestart, waarin dit wordt onderzocht.

In 2018 zijn verschillende modules van de richtlijn Borstkanker herzien. Begin dit jaar waren al de modules over nieuwe geneesmiddelen en screeningsadviezen voor nieuwe mutaties van borstkanker opgenomen de richtlijn Borstkanker. Inmiddels zijn er ook aanpassingen gemaakt in de aanbevelingen over beeldvorming, risicoprofilering en behandeling van inflammatoire en gemetastaseerde borstkanker. De vernieuwde richtlijn is ook vertaald in beslisbomen die dit jaar beschikbaar komen in de online beslisondersteuning Oncoguide. 

Door patiënten in de eerstelijn gedurende een langere termijn te monitoren, kunnen gegevens over de late effecten van kanker en behandelingen worden opgespoord. Dankzij een koppeling tussen de Nederlandse Kankerregistratie en de NIVEL Zorgregistraties Eerstelijn zal meer inzicht ontstaan in het volledige zorgpad van mensen met kanker. De gedeeltelijke samenvoeging van deze registraties heeft de naam ‘Primary-Secondary Cancer Care Registry’ (PSCCR). Momenteel bevat de PSCCR alleen gegevens over borstkanker, maar in de toekomst kan dit uitgebreid worden naar andere soorten kanker.